वातविकारांसाठी आहार / विहार नियोजन
पथ्य आहार ( हे खावे ) :
- अन्नवर्ग : गहू, जुने तांदूळ किंवा भाजलेल्या तांदळाचा भात
- द्विदल वर्ग (डाळी) : मूग, कुळीथ, उडीद, तूरडाळ, मसूर
- फ़ळभाज्या : पडवळ्, दुधी भोपळा, भेंडी, दोडका, घोसावळे, कोबी, नवलकोबी, सुरण, शिमला मिरची
- शाकवर्ग ( पालेभाज्या ) : चाकवत, तांदुळजा, चवळी, करडई, काठेमाठ, राजगीरा, आले, हळद, लसूण, कांदा, गाजर, कोहळा, मूळा, मोहरी
- पोळीच्या कणकेत २-३ चमचे एरंड तेल टाकून पिणे.
- गाईचे दूध, तूपा, लोणी, खवा, लोणी, लोणी असलेले ताजे गोडसर ताक, गोमूत्र
- चहा घेत असल्यास आले, खडीसाखर, गवती चहा टाकलेला १/२ कप चहा
- फ़ळे : गोड आंबे, काळे मनुके, खजूर, द्राक्षे, जर्दाळू, बेदाणे, अंजीर, डाळींब, मोसंबी, नारळाचे पाणी, सफ़रचंद
अपथ्य आहार (हे खाऊ नये ):
- अन्नवर्ग : वरी, बाजरी , नाचणी , जव
- शाकवर्ग ( पालेभज्या ) – वर सांगितलेल्या पालेभाज्यांव्यतिरिक्त इतर पालेभज्या.
- द्विदलवर्ग ( डाळी ) – मटकी, वाल, वाटणे, पावटा, डबलबी, घेवडा, मटार, छोले, चणे, चवळी, हरभरा, बेसनाचे पदार्थ.
- फ़ळभाज्या – वांगे, तांबडा भोपळा
- कंद – रताळे, बटाटा, साबूदाणा
- थंड पाणी पिऊ नये, तहानेशिवाय पाणी पिऊ नये, अधिक मीठ खाऊ नये, शिळे अन्न खाऊ नये.
- फ़ळे – जांभूळ, कच्चा ताडगोळा, सुपारी, अननस, कलिंगड, संत्री
- विरुद्धाअन्न : मूगाची खिचडी + दूध, फ़्रूट सॅलेड (दूध+फ़ळे), दही+भात, केळ्याचे शिकरण, चहाचे आधी किंवा नंतर लगेच पाणी पिणे.
- आंबवलेले पदार्थ : इडली, डोसा, ढोकळा, उत्ताप्पा,
- म्हशीचे दूध, आइस्क्रिम
- व्यसन- दारु, सिगरेट, तंबाखू, इ.
- बाहेरचे पदार्थ: बेकरी प्रॉडक्टस्, चायनीज, फ़ास्ट फ़ूड, बर्गर, समोसा, पिझ्झा, वडापाव, मिसळ,
- शिळे पाणी (कालचे पाणी आज पिणे )
- मांसाहार – ब्रॉयलर कोंबडीचे चिकन
विहार (वागण्या फ़िरण्यातील नियम )
- थंड पाण्याने आंघोळ, पिणे टाळावे. पिण्यासाठी व आंघोळीसाठी गरम पाणी प्यावे.
- रोज सकाळी काऊंटर वरुन दिलेले सुगंधी उटणे लावून कोमट पाण्याने आंघोळ करवी.
- दिलेले नस्याचे औषध रोज नाकात टाकणे (२ थेंब दोन्ही नाकपुड्यांत २ वेळा )
- सकाळचे जेवण ११ पूर्वी व रात्री ८ च्या आधी करावे.
- मल मूत्राच्या वेगांचे धारण करू नये.
- वेडेवाकडे बसने / झोपणे टाळावे.
- दुखणार्या जागी हलक्या हाताने दिलेले तेल लावून मालिश करणे व नंतर शेकणे ( खडे मीठ तव्यावर गरम करुन कापडात बांधून पुर्चुंडी करुन / गरम पाण्याची पिशवी / एलेक्ट्रिक हिटिंग पॅडने.)
- अतिमैथुन / अतिव्यायाम टाळावा., थंड पाण्यात पोहणे, आंघोळ करणे टाळावे.
